Νέα ελπίδα για έγκαιρη ανίχνευση του αυτισμού με τεχνητή νοημοσύνη

Η τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ) ανοίγει νέους δρόμους στην πρώιμη αναγνώριση του αυτισμού, με ερευνητές να αναπτύσσουν ένα σύστημα προσυμπτωματικού ελέγχου που μπορεί να εντοπίσει νήπια με αυξημένο κίνδυνο για αυτισμό με ακρίβεια που φτάνει το 80%. Αυτό το σύστημα, το οποίο βασίζεται στη μηχανική μάθηση, μπορεί να συμβάλει στη γρήγορη αναγνώριση και την έγκαιρη παρέμβαση, προσφέροντας νέα ελπίδα για τα παιδιά που επηρεάζονται από τη διαταραχή του φάσματος του αυτισμού (ΔΑΦ).

Η μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό «Jama Network Open», αποτελεί μια σημαντική πρόοδο στον τομέα της ψυχιατρικής διάγνωσης. Οι ερευνητές από το Ινστιτούτο Karolinska στη Σουηδία χρησιμοποίησαν δεδομένα από το αμερικανικό ερευνητικό πρόγραμμα Spark, το οποίο περιλαμβάνει πληροφορίες από πάνω από 30.000 παιδιά, εκ των οποίων τα μισά έχουν διαγνωστεί με αυτισμό. Αναλύοντας τα δεδομένα αυτά, οι ειδικοί εστίασαν σε 28 διαφορετικές παραμέτρους που ανέφεραν οι γονείς των παιδιών, όπως προβλήματα στη διατροφή και την ηλικία στην οποία το παιδί έφτιαξε τις πρώτες μεγάλες προτάσεις.

Μετά την ανάπτυξη και τη δοκιμή τεσσάρων διαφορετικών μοντέλων μηχανικής μάθησης, οι ερευνητές κατέληξαν σε ένα μοντέλο που έδειξε τη μεγαλύτερη ακρίβεια. Το μοντέλο αυτό εντόπισε σωστά 78,9% των παιδιών με ή χωρίς αυτισμό, με την ακρίβεια να φτάνει το 84,2% για παιδιά ηλικίας δύο έως τεσσάρων ετών. Αξιοσημείωτο είναι ότι το μοντέλο τα πήγε καλύτερα στην αναγνώριση του αυτισμού σε παιδιά με πιο σοβαρά συμπτώματα και γενικότερα αναπτυξιακά προβλήματα.

Παρά την επιτυχία, οι ειδικοί τονίζουν ότι η τεχνητή νοημοσύνη δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη λεπτομερή κλινική αξιολόγηση. «Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να λειτουργήσει ως ένα εργαλείο που θα βοηθήσει στην έγκαιρη αναγνώριση του αυτισμού, αλλά η τελική διάγνωση πρέπει να γίνεται από ειδικούς με κλινικές μεθόδους» αναφέρει η Δρ. Κριστίνα Τάμιμις, συν-συγγραφέας της μελέτης.

Ωστόσο, η εφαρμογή της ΤΝ σε τόσο ευαίσθητες ηλικίες εγείρει και ανησυχίες. Η ικανότητα του μοντέλου να εντοπίζει μη αυτιστικά παιδιά είναι επίσης σημαντική, με ακρίβεια περίπου 80%, γεγονός που σημαίνει ότι υπάρχει ένας κίνδυνος λάθους που δεν μπορεί να αγνοηθεί. Ειδικοί προειδοποιούν ότι η διάγνωση σε παιδιά κάτω των δύο ετών μπορεί να είναι πρόωρη και να οδηγήσει σε αχρείαστη ανησυχία.

Παρά τις προκλήσεις, η πρόοδος αυτή ανοίγει τον δρόμο για περαιτέρω έρευνες και ανάπτυξη εργαλείων που θα μπορούσαν να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής πολλών παιδιών με αυτισμό και των οικογενειών τους. Η τεχνητή νοημοσύνη, με τη δυνατότητα ανάλυσης τεράστιων ποσοτήτων δεδομένων, μπορεί να αποδειχθεί πολύτιμος σύμμαχος στον αγώνα για την έγκαιρη αναγνώριση και παρέμβαση σε περιπτώσεις αυτισμού.