Είναι αναμενόμενο και κατανοητό να μη θέλουμε να χάσουμε πράγματα που αγαπάμε και τα θεωρούμε πολύτιμα για μας. Και η ενστικτώδη αντίδρασή μας είναι να γαντζωνόμαστε πάνω τους όταν κινδυνεύουμε να τα απολέσουμε. Αυτό δημιουργεί μια σχέση στενής εξάρτησης και μόνιμης αγωνίας. Τα επακόλουθα και οι παρενέργειες πολλές και καταστροφικές. Ζούμε σε μόνιμο στρες, γινόμαστε κτητικοί, δυναστικοί, έχουμε υπερβολικές προσδοκίες, εξωγενείς εξαρτήσεις, χειριστικές συμπεριφορές, χάσιμο αυτοεκτίμησης και αξιοπρέπειας κ.λ.π.
Γιατί συμβαίνει αυτό; Από φόβο και ανασφάλεια. Επειδή τοποθετούμε την ευτυχία μας σε εξωτερικούς παράγοντες και επειδή νιώθουμε ελλιπείς και ανεπαρκείς. Κι όταν, κατά την αντίληψή μας, υπάρχει κίνδυνος να χάσουμε τα εξωτερικά μας στηρίγματα. Μας πιάνει πανικός και προσπαθούμε να κρατήσουμε και να κρατηθούμε από αυτά.
Ο άνθρωπος που νιώθει σίγουρος για τον εαυτό του, για την αξία του και που δεν ψάχνει την ευτυχία του σε εξωτερικά πράγματα (ανθρώπους και αντικείμενα), δεν φοβάται τις απώλειες. Δεν προσπαθεί να «δέσει» με κάθε τρόπο το σύντροφό του, ούτε να διατηρήσει μια εικόνα ή μια συγκεκριμένη θέση στην κοινωνία.
Διαθέτει αυτοπεποίθηση (που είναι εσωτερική στάση), δεν φοβάται τις φουρτούνες, ούτε ψάχνει εναγωνίως για στηρίγματα και συμμάχους. Κινείται με άνεση, δεν ζηλεύει, δεν είναι συνεχώς καχύποπτος, δεν «πνίγει» τους άλλους με τις παράλογες απαιτήσεις και προσδοκίες του. Τους επιτρέπει και τους δίνει χώρο και χρόνο να αναπτυχθούν, ανεξαρτησία να εξερευνήσουν, εμπιστοσύνη στις επιλογές τους.
Το να είμαστε ή να είναι κάποιος μαζί μας έχει αξία μόνο όταν γίνεται από ίδια επιθυμία και αβίαστη επιλογή. Η ελευθερία αυτοδιαχείρισης καθιστά έναν άνθρωπο ολοκληρωμένο και ισορροπημένο. Του δίνει τη βάση να «ανθίσει», να τα βρει με τον εαυτό του και να αγαπήσει αυτό που είναι και γίνεται. Γιατί μόνο όταν αγαπάμε τον εαυτό μας μπορούμε να αγαπήσουμε και τους άλλους.
Το να φυλακίζουμε τους άλλους σαν καναρίνια και να τους δένουμε με «αλυσίδες» τους στερεί την ελευθερία της επιλογής. Μένουν μαζί μας γιατί δεν μπορούν να πετάξουν μακριά μας. Αλλά τι αξία έχει για μας να κρατάμε κάποιον όμηρο όταν η καρδιά του βρίσκεται αλλού;
Απολύτως καμία. Απλώς μας δίνει την ψευδαίσθηση ότι ελέγχουμε την κατάσταση και ότι είμαστε πιο ασφαλείς. Στην πραγματικότητα δεν είμαστε. Γιατί όπως είπαμε πιο πάνω, αυτός που νιώθει σίγουρος για τον εαυτό του δεν κρατιέται απεγνωσμένα από κανέναν και από τίποτα. Επιτρέπει στους άλλους την ελευθερία και τους θέλει μαζί του μόνο όταν είναι και δική τους επιθυμία (και όχι δέσμευση).
Γράφει ο Γιάννης Αραχωβίτης